ETF بیت کوین به زبان ساده؛ با برترین صندوق‌های قابل معامله بیت کوین آشنا شوید
زمان مطالعه: ۶ دقیقه
صندوق قابل معامله بیت کوین یا ETF بیت کوین عبارتی است در چند سال گذشته بارها بر سر زبان افتاده و هربار منجر به تغیرات قیمتی در بازار رمزارزها شده است. اما ماهیت یک صندوق ای تی اف دقیقا چیست؟
آنچه درباره صندوق های قابل معامله باید بدانید
صندوق قابل معامله ترجمه عبارت (Exchange Traded Fund (ETF است و سبدی از دارایی‌های مختلفی است که می توانند به انواع مختلفی وجود داشته باشند. به عنوان مثال این سبد ممکن است شامل سهام، اوراق قرضه، کالا، فلزات گرانبها و یا رمزارزها باشد. صندوق‌های ETF را می‌توان در بازار بورس به راحتی مثل یک سهام به خرید و فروش رساند.
آنچه ETF را برای بسیاری جذاب می‌کند امکان تنوع بخشی در سبد سرمایه است. علاوه بر این قابل معامله بودن آنها در بازارهای بورس هم دلیل دیگری است که بسیاری به سمت صندوق‌های قابل معامله متمایل می‌شوند.
اگر علاقمند به سرمایه گذاری در دارایی‌های مختلفی باشید و چندان مایل به خرید و فروش دائمی این دارایی‌ها و پرداخت کارمزد معاملات نیستید؛ صندوق‌های قابل معامله گزینه جذابی برای شما خواهند بود.
به عنوان مثال اگر بخواهید سهمی از کل بازار اوراق بهادار ایالات متحده را داشته باشید؛ می‌توانید در یکی از صندوق‌های ای تی اف شرکت ونگارد سرمایه گذاری کنید. صندوق قابل معامله ونگارد شامل ۴۰۲۵ اوراق سهام مختلف است و این صندوق عملکرد یا اصطلاحا پرفورمنس کل بازار سهام ایالات متحده را دنبال می‌کند.
نباید فراموش کرد که برای اشخاص، مدیریت چندین هزار سهام مختلف، عملا کاری غیرممکن است اما با ETF می‌توان سهمی از انواع دارایی‌ها را زیر چتر یک سبد نگه داشت و طبیعتا با رشد و کاهش هرکدام از دارایی‌ها ارزش سرمایه شما نیز تغییر خواهد کرد.
این جنبه از صندوق‌های قابل معامله، از جهاتی بسیار شبیه به کاریست که شرکت‌های مدیریت سرمایه با استراتژی منفعل (Passive Investing Strategy) انجام می‌دهند. این موسسات، سهام‌های معینی را خریداری و دنبال می‌کنند و لیست این سهام‌ها را به شکل یک شاخص (Index) برای صندوق سرمایه گذاری خود تعریف می‌کنند. به عنوان مثال صندوق شاخصی رمزارز CRYPTO20 Index Fund با استفاده از استراتژی منفعل و همینطور بهره مندی از روش ها و پارامترهای وزن دهی به یک سبد سرمایه گذاری، تا حدود بسیار زیادی همانند صندوق های ETF مدیریت می شود.
اما صندوق قابل معامله بیت کوین چیست و چه تفاوتی با صندوق‌های سرمایه گذاری دیگر دارد؟
صندوق قابل معامله بیت کوین چیست؟
صندوق قابل معامله بیت کوین درست مانند دیگر صندوق‌های ای تی اف موجود در بازار اوراق بهادار است؛ با این تفاوت که به جای دنبال کردن قیمت اوراق بهادار یا فلزات گرانبها، قیمت بیت کوین را دنبال می‌کند.
جالب است بدانید که در حال حاضر صندوق‌های فعال ای تی اف بیت کوین لزوما در رمزارز بیت کوین سرمایه گذاری نمی‌کنند و در بحث‌های مالی و نگرش صندوق با یکدیگر تفاوت اساسی دارند.
تفاوت صندوق های ای تی اف بیت کوین با یکدیگر
به طور ساده تفاوت اصلی صندوق‌های قابل معامله بیت کوین را می‌توان در دو دسته کلی بیان کرد:
۱- برخی از این صندوق‌ها قیمت جهانی بیت کوین را در بازار اسپات (Spot) بیت کوین را دنبال کرده و برخی دیگر دنباله‌رو قیمت بیت کوین در قراردادهای آتی یا بازار فیوچرز هستند.
۲- برخی از این صندوق‌ها به صورت مستقیم بیت کوین را خریداری نمی‌کنند و در پورتفوی آنها بیت کوین وجود ندارد؛ اما بعضی از این صندوق‌ها به صورت مستقیم اقدام به خرید و نگهداری بیت کوین در صندوق خود می‌کنند.
معرفی برخی صندوق های ای تی اف بیت کوین
BITO – ProShares Bitcoin Strategy ETF
صندوق ای تی اف پرو شیرز (ProShares ETF (BITO اخیرا موفق به کسب مجوز فعالیت از کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا شده است. نکته مهم در مورد این صندوق این است که در آن بیت کوین به صورت یک رمزارز، خرید و فروش یا نگهداری نمی‌شود بلکه این صندوق در پی قراردادهای آتی یا فیوچرز بیت کوین است. بر اساس اعلان این صندوق، آنها به طور مستقیم نه بیت کوین نگهداری می‌کنند و نه بر روی این رمزارز سرمایه گذاری کرده‌اند.
کارمزد این صندوق ۰.۹۵% بوده که به نسبت سایر انتخاب‌ها برای شهروندان ایالات متحده، به صرفه‌تر است. قبول و کسب مجوز این صندوق از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) موضوع مهمی است چرا که احتمالا راه را برای دیگر شرکت‌ها و محصولات مالی مشابه هموار خواهد کرد.
GBTC – Grayscale Bitcoin Investment Trust
صندوق سرمایه گذاری گری اسکیل یکی از قدیمی‌ترین صندوق‌هایی است که امکان بهره مندی از حرکات قیمتی بیت کوین را برای سرمایه گذاران فراهم کرده است. با این وجود به دلیل سخت‌گیری‌ها و قوانین دست و پا گیر کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، این صندوق هنوز موفق به ارائه محصول خود به صورت یک صندوق ETF نشده است. محصول این صندوق شبیه به ای تی اف بوده اما با ریسک بسیار بالایی همراه است و تنها به سرمایه داران معتبر ارائه شده و جذب سرمایه آن نیز به صورت خصوصی انجام می‌شود.
پس از موفقیت صندوق ProShares در دریافت مجوز، این شرکت خبری در راستای اقدام برای دریافت مجوز را منتشر کرده است.
BITW – The Bitwise 10 Private Index Fund
صندوق بیت وایز یکی از قدیمی‌ترین صندوق‌های کریپتویی است که کار خود را از سال ۲۰۱۷ آغاز کرده است. دارایی‌های این صندوق کاملا به طور سرد نگهداری و دارای بیمه اند. همان طور که از نام صندوق مشخص است؛ در این صندوق تنها ۱۰ رمزارز اول از نظر حجم بازار مدیریت شده و صلاحیت خرید و نگهداری هر کدام از این ارزها با روش‌های سخت‌گیرانه‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرد.
سرمایه گذاران می‌توانند به کمک روش سنتی حساب‌های بروکری یا حساب‌های کارگزاری، سهم‌های این صندوق را خریداری کنند. سرمایه‌گذاران معتبر نیز می‌توانند به صورت مستقیم و در موقعیت‌های خصوصی به سهام این صندوق دسترسی پیدا کنند. کارمزد این صندوق % ۲.۵ بوده و میزان دارایی آن بیش از یک میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
BTCE – BTCetc Physical Bitcoin ETC
در یک نگاه صادقانه BTCE تنها صندوقی است که واقعا ETF بیت کوین محسوب می‌شود. این صندوق در کشور آلمان و به لطف قوانین متفاوت نسبت به ایالات متحده آمریکا، با پشتوانه بیت کوین اداره می‌شود. این صندوق دارای کارمزد ۲% است و دارایی تحت مدیریت آن بیش از ۱ میلیارد دلار ارزش دارد.
CXBTF – Bitcoin Tracker One
بیت کوین ترکر وان تنها در بازار های خارج از صرافی یا OTC در دسترس است. این صندوق کار خود را در سال ۲۰۱۵ و در Nasdaq استکهلم آغاز کرده است. این صندوق تا سال ۲۰۱۸، تنها با کرون سوئد در دسترس بود اما در سال ۲۰۱۸ خرید آن با دلار آمریکا هم امکان پذیر شده است. این صندوق هم ساختاری مانند صندوق سرمایه گذاری گری اسکیل دارد بنابراین با ریسک زیادی برای سرمایه گذاران همراه است.
BTCC – Purpose Bitcoin ETF
صندوق ای تی اف BTCC یکی از صندوق‌های تازه کار در کشور کانادا است که در سال ۲۰۲۱ کار خود را آغاز کرده است. بد نیست بدانید که این صندوق در هفته اول عرضه حدود ۵۰۰ میلیون دلار دارایی جذب کرده است که این رقم در نوع خود بی‌نظیر است. این ای تی اف کارمزد %۱ دریافت می‌کند.
دلایل استفاده از صندوق قابل به معامله به جای خرید دارایی
با مرور آنچه گفتیم این سوال به وجود می‌آید که با توجه به همه مسائل؛ چرا عده‌ای به جای خرید دارایی دست به خرید ای اف تی می‌زنند؟
دلایل مختلفی برای خرید ETF یک دارایی به جای خود دارایی وجود دارد:
- گاهی خرید یک دارایی برای افراد یا شرکت‌ها به دلایل مختلفی امکان‌پذیر نیست و آنها می‌توانند با خرید صندوق قابل معامله آن دارایی از تحرکات قیمتی آن عقب نماند.
- در ایالات متحده با توجه به قوانین SEC و ممنوعیت خرید بیت کوین برای شرکت‌ها، صندوق‌های سرمایه گذاری و صندوق‌های پوشش ریسک(Hedge funds) یکی از راه‌های ورود به بازار ارزهای دیجیتال، صندوق‌های ETF است.
- برخی سرمایه گذاران به دلایلی مایل نیستند به عنوان نگهدارنده رمزارز شناخته شوند و با این وجود نمی‌خواهند از بازار بیت کوین نیز جا بمانند. این افراد نیز در ETF بیت کوین سرمایه گذاری می‌کنند.
- عده‌ای ترجیح می‌دهند پروسه خرید یا فروش و به طور کلی نگهداری ایمن بیت کوین را از سر باز کرده و با سرمایه گذاری در صندوق ای تی اف خیالشان را از این بابت راحت کنند.
- از دیگر انگیزه‌های سرمایه گذاری در ETF هزینه کارمزد نسبتا ناچیز آن به نسبت خرید و فروش واقعی یک دارایی بابت هر معامله است.
- برخی برای رهایی از دردسر احراز هویت صرافی ارزهای دیجیتال ترجیح می‌دهند سهمی را خریداری کنند که در بازار اوراق بهادار به راحتی قابل خرید و فروش است و صندوق EFT را انتخاب می‌کنند.
سخن پایانی
صندوق‌های ای اف تی به طور کلی منجر به افزایش ظرفیت سرمایه گذاری در بازارها شده و برای بسیاری انتخاب این صندوق‌ها گزینه مناسب‌تری است. علاوه بر این چنین صندوق‌هایی به پذیرش رمزارزها در سطح‌های مختلف فردی و شرکتی کمک شایانی می‌کند.
از طرفی اکثر صندوق‌های ای تی اف امروزی به طور مستقیم با خود بیت کوین سروکار نداشته و این سوال به وجود می‌آید که چرا زمانی که می‌توان در خود رمزارز سرمایه گذاری کرد باید سهم آن را خرید؟
در این میان به نظر می‌رسد که قوانین برخی کشورها از جمله ایالات متحده با سیاست‌های خاصی در صدد کنترل قیمت بازار رمزارزها و اعمال فشار بر آن تنظیم شده است.
از یک سو کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، بیت کوین را به عنوان یک ارز قانونی نشناخته و به صندوق‌هایی که از رمزارز بیت کوین در صندوق استفاده می‌کنند؛ مجوز فعالیت نمی‌دهد و از طرفی دیگر به صندوقی مانند Proshares که عملا بیت کوینی ندارند و تنها از طریق قراردادهای آتی بیت کوین، به طور غیرمستقیم با این بازار در ارتباط‌اند؛ مجوز می‌دهد.
به نظر می‌آید سیاست گذاران در تلاش‌اند تا تجربه موفق کنترل قیمت در بازارهایی مثل طلا و نقره و … را تکرار کنند. آنها از طریق ترویج خرید صندوق ای تی اف به جای آن دارایی عملا کنترل قیمت این بازارها را در دست می‌گیرند.
هرچند که برای قضاوت هنوز زود است اما در شرایط کنونی، خرید و نگهداری خود رمزارز به نسبت سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله، گزینه منطقی‌تری به نظر می‌رسد.
احتمالا در آینده با نرمش دولت ها و با تغییر نگرش ها، صندوق های قابل معاله ای برای بیت کوین به وجود خواهد آمد که مستقیما با خود رمزارز بیت کوین در ارتباط هستند و در این میان نیازی به باز تعریف و دور زدن برخی مناسبات مالی نیست تا بتوان بیت کوین را هم ردیف با دیگر کلاس های دارایی در بازارهای تحت کنترل دولت ها پذیرفت و به معامله آن پرداخت.
مطالب مشابه
