تکنولوژی 7 ماه قبل
متوسط
6 دقیقهDeFi، دستهای از برنامههای مالی غیرمتمرکز در شبکه بلاکچین بوده که به منظور از بین بردن واسطهها در امورمالی پیشرفته ایجادشدهاند. بیایید کمی سادهتر بررسی کنیم. فکر میکنید که آیا میتوان از طریق ارزهای دیجیتال و بدون نیاز به بانکها و سایر مؤسسات مالی وام گرفت، سرمایهگذاری انجام داد و یا حتی قرارداد بیمه بست؟ البته که بله! Decentralized Finance یا امور مالی غیرمتمرکز این امکان را برای شما فراهم میکنند و شما دیگر هیچ نیازی بهواسطههای مالی مانند بانکها برای انجام این امور نخواهید داشت.
در حال حاضر ارزش سرمایه موجود در دیفای به بیش از ۹.۷۷ میلیارد دلار (طبق آمار دیفای پالس) رسیده و این مسئله میزان اهمیت این برنامهها را مشخص میکند. برای آشنایی بیشتر با مفهوم دیفای به زبان ساده و بررسی کاربردها و پروژههای جذاب امور مالی غیرمتمرکز، با نوبیتکس همراه باشید.
یکی از ویژگیهای اصلی ارزهای دیجیتال، عدم نیاز آنها بهواسطههایی مانند مؤسسات مالی و بانکها برای انجام تراکنشهای مستقیم است. اما امور مالی تنها به تراکنشهای ساده محدود نمی شود. به عنوان مثال هنوز هم برای انجام امور مالی پیشرفتهتری مانند وام گرفتن یا انجام انواع خاصی از سرمایهگذاریها به بانکها و مؤسسات مالی نیاز است.
از طرفی در تراکنشهای ساده صرافیهای آنلاین بهعنوان واسطه عمل کرده و حتی در مواردی امکان تراکنش مستقیم را از کاربران خود سلب میکند. همه این موارد امور مالی غیرمتمرکز را به یک نیاز تبدیل کرده است.
دیفای این امکان را برای کاربران فراهم کرده است تا بتوانند امور مالی پیشرفته را بدون نیاز به بانکها، مؤسسات مالی، صرافیهای متمرکز یا هر واسطه دیگری به طور مستقیم و غیرمتمرکز انجام دهند.
بهاینترتیب استفاده از ارزهای دیجیتال کارایی بسیار بیشتری خواهد داشت و صرفاً به خرید و فروش ارز دیجیتال از صرافیهای معتبری مانند نوبیتکس ختم نمیشود. برنامههای غیرمتمرکز که در شبکههای بلاکچین خصوصاً اتریوم ایجاد شده امکان عملی شدن دیفای را فراهم کردهاند و نقش بسیار مهمی در گسترش امور مالی غیرمتمرکز دارند.
دیفای ارز دیجیتال، یک رمز ارز نیست، بلکه مجموعهای از برنامههای مالی غیرمتمرکز است. قراردادهای هوشمند، برنامههای غیرمتمرکز (DApps) و پروتکلهای ساختهشده بر روی اتریوم مهمترین برنامههای مالی غیرمتمرکز یا همان دیفایها هستند.
قراردادهای هوشمند اتریوم ویژگیهای منحصربهفرد زیادی دارند که فرصتهای تازهای را در اختیار کاربران قرار میدهد. در واقع ایجاد برنامههای غیر متمرکز با استفاده از ویژگیهای شبکه اتریوم بسیار سادهتر از بیت کوین یا بلاکچین های دیگر است.
همچنین زبانهای برنامهنویسی اتریوم مانند سالیدیتی امکان ایجاد قراردادهای هوشمند پیچیدهای را فراهم میکنند. به همین دلیل اکثر برنامههای DeFi بر روی بلاکچین اتریوم ساختهشدهاند. شما میتوانید با در کنار خرید و فروش بیت کوین در نوبیتکس با خرید اتریوم از پروژههای جذاب دیفای که عموماً بر شبکه اتریوم قرار دارند استفاده کنید.
بهطورکلی هدف نهایی دیفای از بین بردن تمام واسطههای مالی متمرکز است. به همین دلیل آنچه برنامههای مدیریت مالی غیرمتمرکز دنبال میکنند، ارائه تمام خدمات مالی از سادهترین تا پیشرفتهترین مورد در بستر دیفای است. پروژههای دیفای زیادی به راه افتادهاند که بعضی از آنها بسیار جذاب و کاربردی هستند.
صرافیهای آنلاین امکان خرید و فروش بیت کوین کش، تبدیل بیت کوین به اتر، تبدیل تتر به دلار و سایر مبادلات ارزی را فراهم میکنند. DEX یا صرافیها غیرمتمرکز نوع جدید و محبوبی از صرافیها بوده که ارتباط مستقیم کاربران را بدون هیچگونه هیچ دخالتی فراهم میکنند. بهاینترتیب معامله گران میتوانند بدون هیچ نیازی به واسطه به مبادله رمز ارزهای خود بپردازند.
این صرافیها بدون اختیارات مرکزی کار میکنند. در واقع این قراردادهای هوشمند هستند که قوانین را اجرا کرده، معاملات را انجام میدهند و ارزهای دیجیتال مبادله شده را بهصورت ایمن اداره میکنند. برخلاف صرافی متمرکز، در صرافی دیفای هیچ نیازی به واریز ارز دیجیتال پیش از انجام معامله نخواهید داشت. AIRSWAP، Marble و IDEX از مهمترین صرافیهای دیفای هستند.
یکی از محبوبترین کاربردهای دیفای وام گرفتن و وام دادن است. شما میتوانید از طریق این ویژگی دیفای، کسب درآمد کنید. اگرچه شاید وام دادن به یک غریبه ایده خطرناکی باشد؛ اما اغلب وامهای ارائهشده در DeFi، وامهای مطمئنی بوده و وثیقههای باارزشتری از خود وام دارند. این مسئله ریسک وام دادن را کاهش میدهد.
MakerDao محبوبترین برنامه غیرمتمرکز وامدهی است که به شما این امکان را میدهد که اتریوم را بهعنوان وثیقه در یک صندوق هوشمند ذخیره کنید و در قبال آنها Dai دریافت کنید. دای یک رمز ارز پایدار (Stablecoin) است که قیمتی برابر با دلار دارد. به این ترتیب با استفاده از دای و پرداخت هزینهای بهعنوان نرخ بهره سالانه، میتوانید به نقدینگی مانند دلار دسترسی داشته باشید. دای بهعنوان محبوبترین ارز دیجیتال پایدار، نقش مهمی در جامعه دیفای بازی میکند.
علاوه بر Maker، پلتفرمهای وامدهی دیفای دیگری مانند SALT، Compound، Nexo و ETHLend نیز فعالیت قابل قبولی دارند.
مشتقه قراردادی است که ارزش آن با عملکرد یک دارایی اساسی تعیین میشود. بازار مشتقه در دیفای امکان مبادله تقریباً همه داراییهایی که در بلاکچین وجود دارند را با قیمت مصنوعی فراهم میکند. علاوه بر این بازارهای پیشبینی یکی دیگر از انواع محبوب بازار مشتقه در دیفای هستند. بازارهای پیشبینی اساساً به کاربران اجازه میدهند درباره نتیجه هر رویدادی شرطبندی کنند.
تبدیل داراییهای به توکن و مدیریت داراییها یکی از بخشهای در حال رشد DeFi است. داراییهای مالی که بهصورت توکن در بلاکچین ذخیره میشوند سازگاری کاملی با پروتکلهای دیفای دارند و میتوانند سود زیادی را نصیب سرمایهگذاران کنند.
درواقع پروتکلهای مدیریت دارایی به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا پول خود را در اختیار قراردادهای هوشمند یا صندوقهایی قرار دهند که سبد سهام آنها را مدیریت میکنند. بعضی از پروتکلهای مدیریت دارایی مانند Set Protocols از استراتژیهای خودکار مانند تعادل دورهای یا پیروی از شاخصهای فنی استفاده میکنند.
تنها با یک مقایسه کوچک بین دیفای با سیستم امور مالی سنتی متوجه مزایای بالای دیفای خواهید شد. در امور مالی سنتی، سیستم و سیاستهای حاکم بر آن از سوی بانکها و سازمانهای دولتی کنترل میشود. سیستم بانکی بدون شفافیت بوده و اجازه هیچگونه دسترسی به عموم نمیدهد. همچنین سیستم بانکی مرز مشخصی دارد و امکان نوآوری در آن وجود ندارد.
در مقابل، امور مالی غیرمتمرکز با استفاده از قراردادهای هوشمند اداره میشود و امکان کنترل آنها از سوی یک فرد خارجی وجود ندارد. اکوسیستم دیفای دارای شفافیت کامل بوده و تمامی مردم میتوانند به جزئیات تراکنشها دسترسی داشته باشند. درنهایت پروتکل متنباز دیفای به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا برنامههای غیرمتمرکز خود را بسازند و استفاده از دیفای هیچ مرزی ندارد. نکته مهم دیگر این است که در دیفای خبری از ضامن، چک و مدت زمان طولانی برای طی شدن مسیر اداری وجود دارد. هر زمانی که اراده کنید می توانید از خدمات مالی مورد نیاز بهره مند شوید.
ارزهای دیجیتالی مانند اتریوم، دای و ایاس این امکان را برای شما فراهم میکنند تا برنامههای غیرمتمرکز DApp را ایجاد کنید و با استفاده از مزایای دیفای بدون نیاز به صرافیهای متمرکز و تنها با استفاده از سیستمهای مالی غیرمتمرکز به ذخیره، انتقال یا حتی وام دادن و گرفتن مشغول شوید.
امور مالی غیرمتمرکز، در حال تغییر نحوه تعامل مردم با مبحث پول هستند. یکی از پروژههای جذاب دیفای، DeFi Pulse نام دارد که امکان کسب درآمد از طریق وام دادن را فراهم کرده است. برای کسب درآمد از دیفای پالس باید ابتدا از یک صرافی معتبر مانند نوبیتکس، اتریوم تهیه و آن را در یک کیف پول امن ذخیره کنید.
حالا باید اتریوم خود را به دای تبدیل کنید. برای اینکار دو راه پیش رو دارید. یکی اینکه از صرافیهای بینالمللی استفاده کنید یا با سرمایهگذاری در Oasis، دای بسازید. در مرحله بعدی باید به این صفحه مراجعه کنید تا از بین پروتکلهای محبوب دیفای یک گزینه را انتخاب کنید.
در این صفحه میتوانید میزان سود ماهانه خود در صورت انتخاب هرکدام از پروتکلها را مشاهده کنید. همچنین می توانید میزان پرداخت بر اساس هر بلاک یا روز را ببینید. بعد از انتخاب یک پروتکل و سرمایهگذاری، بلافاصله با انجام هر بلاک یا اتمام روز، مبلغی بهعنوان سود به صورت دای بهحساب شما واریز میشود.
پلتفرمهای دیفای امنیت بسیار بالایی دارند. زیرا این پلتفرمها غیرمتمرکز بوده و به هیچ شخص سومی وابسته نیستند. بهاینترتیب عملیات آنها بسیار امن و قابلاعتماد است. بااینحال، امنیت یک پروتکل به کدهای آنها وابسته است.
استفاده از پروتکلهای امنیتی قدرتمند، کمک گرفتن از قراردادهای هوشمند اتریوم و توسعهدهندگان فعالی که بهطور مداوم روی امنیت شبکه کار میکنند از مزایای دیفای هستند که امنیت سرمایهگذاری شما را تأمین میکنند. بااینحال همیشه احتمال ریسک و خطر وجود دارد. بنابراین قبل از سرمایهگذاری حتماً از vulnerable یا میزان آسیبپذیری پروتکل مطمئن شوید. Vulnerable پایینتر به معنای آسیبپذیری کمتر است.
همانطور که خواندیم دیفای با کاربردهایی که دارد میتواند آینده امور مالی جهان را تغییر دهد. دیفای با استفاده از پروتکلهای امن و امکانات بیشمار میتواند چالش بزرگی برای بانکها و مؤسسات مالی متمرکز باشد. میزان سرمایهگذاری در پروژههای دیفای در طی دو سال (از سپتامبر ۲۰۱۸ تا سپتامبر ۲۰۲۰) از حدود ۲۰۰ میلیون دلار به ۹.۷۷ میلیارد دلار رسیده است. این رشد چندین برابری طی مدت ۲ سال نشاندهنده آینده درخشانی است که در پیش روی دیفای قرار دارد.